Το βιβλίο αυτό, με τα κείμενα που περιέχει, επιχειρεί να επαναφέρει στην επικαιρότητα και τη συζήτηση ορισμένα σημαντικά θέματα της μαρξικής θεωρίας, τα οποία ανέκυψαν από τη δεκαετία του 1980 και εξής. Να επαναφέρει μαρξιστικά κριτήρια και προσεγγίσεις, να απαντήσει θεωρητικά και ουσιαστικά σε μια σειρά θέματα της σύγχρονης προβληματικής που συχνά ενέχουν μια σειρά αστικά ιδεολογήματα με «μαρξιστική» χροιά και φιλολογία.
Όταν κανείς δηλώσει ότι είναι κατά του καπιταλισμού και υπέρ του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού, πρέπει και να γνωρίζει τι είναι και πώς λειτουργεί ο καπιταλισμός και τι είναι και πώς μπορούν να λειτουργήσουν ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός. Μια σειρά αστικά ιδεολογήματα, ιδεαλιστικές προσεγγίσεις και μη διαλεκτικές αναλύσεις συναντώνται συχνά και στην κομμουνιστική αριστερά και τους «μαρξιστικούς» κύκλους.
Στην εποχή της «μεταμοντέρνας σκέψης» και του σχετικισμού, εκείνη που μπορούν να πλασάρουν και πλασάρουν τα αστικά ιδεολογήματα στην κομμουνιστική Αριστερά δεν είναι κυρίως οι νεοφιλελεύθεροι και οι συντηρητικοί, αλλά οι «προοδευτικοί» αστοί διανοούμενοι, οι διάφοροι κύκλοι διανοητών και «μοντέρνων ριζοσπαστικών» οργανισμών και οργανώσεων, όπως και ορισμένοι από τη λεγόμενη σύγχρονη Αριστερά.
Το βιβλίο αποτελείται από πέντε μέρη:
Το Μέρος Ι πραγματεύεται τον κοινωνικό καταμερισμό της εργασίας, την εμπορευματική παραγωγή και τη θεωρία της αξίας.
Το Μέρος ΙΙ υποβάλλει σε κριτική το ιδεολόγημα του «τέλους της εργασίας» μέσω της αυτοματοποίησης της παραγωγής (των Schaff και Rifkin).
Στο Μέρος ΙΙΙ αναπτύσσονται οι απόψεις του Marx για το τι είναι δίκαιο στον καπιταλισμό.
Στο Μέρος IV αποσαφηνίζονται οι πολυσυζητημένες και ταλαιπωρημένες έννοιες του πλεονάσματος, της άνισης ανταλλαγής και της παραγωγικής και μη παραγωγικής εργασίας.
Στο Μέρος V, ασκείται κριτική σε ένα είδος ψευδομαρξιστικής ηθικολογίας, η οποία προσπαθεί να υποκαταστήσει τον μαρξικό ρεαλισμό και την ανάλυση μ’ έναν ανθρωπιστικό ιδεαλισμό, καθώς και σε ορισμένα αστικά ιδεολογήματα που έχουν διαβρώσει τον αριστερό και τον κομμουνιστικό λόγο.